Fréttir

Daníel Pétur Daníelsson

Daníel Pétur Daníelsson lauk í júní meistaranámi í ferðamálafræði frá Háskólanum á Hólum. Lokaverkefni hans „Ræs! – Síld! Rannsókn á sambandi Síldarminjasafns Íslands við samfélagið í Siglufirði“ er eitt af fjórum verkefnum meistaranema sem var styrkt úr Byggðarannsóknasjóði í desember 2024.

Viðfangsefni rannsóknarinnar felst í að skoða sambandið milli Síldarminjasafnsins og nærsamfélagsins með það að markmiði að koma auga á og draga fram hvaða þættir geti styrkt tengslin og aukið aðsókn íbúa. Auk þess að skoða tengsl sjálfbærnimarkmiða Sameinuðu þjóðanna við niðurstöður. Rannsóknin er tilviksrannsókn og notaðar voru eigindlegar aðferðir við gagnaöflun og úrvinnslu gagna. Tekin voru viðtöl við rýnihópa auk þess sem höfundur nýtir eigin starfsreynslu frá Síldarminjasafninu og byggir á fyrri rannsóknum um efnið. Í þremur af fjórum rýnihópum voru einstaklingar úr samfélaginu á Siglufirði; (A) fæddir og uppaldir, (B) aðfluttir Íslendingar og loks (C) einstaklingar af erlendum uppruna. Í fjórða hópnum (D) voru safnstjórar á Norðurlandi.

Í viðtölum við rýnihópa var bent á fjölmargar jákvæðar upplifanir sem renna stoðum undir fræðilegar kenningar um samfélagsleg áhrif safna og mikilvægi inngildingar. Viðburðir á vegum safnsins skapa tækifæri fyrir breiðari hóp samfélagsins til að koma að safninu með mismunandi hætti. Með ýmiskonar viðburðum býður safnið upp á virka þátttöku og samtal sem og sameiginlegan vettvang fyrir ólíka hópa til að byggja upp nýja sameiginlega reynslu í gegnum menningu og samskipti. Fyrir aðflutta þá skipta viðburðir og samfélagsverkefni sérstaklega miklu máli fyrir upplifun fólks og tilfinningu þess um að tilheyra. Tilfinningaleg tenging hópanna við safnið er frábrugðin að því leyti að innfæddir Siglfirðingar byggja á persónulegum rótum í síldarsögunni, upplifa stolt og tilfinningalegar tengingar við menningararfinn og sýningar safnsins. Aðfluttir íbúar, bæði íslenskir og erlendir, tengjast fremur gegnum viðburði, félagslega þátttöku og fræðslu um sögu staðarins.

Höfundur greinir frá því að fólk í heimabyggð sé mikilvægur markhópur Síldarminjasafns Íslands og þeirri niðurstöðu rannsóknar að safnið sinni mikilvægu hlutverki í nærsamfélaginu á Siglufirði. Það geti verið brú milli ólíkra hópa í samfélaginu og líka milli fortíðar og nútíðar. Niðurstaða rannsóknar er að Síldarminjasafnið tengist samfélaginu með fjölbreyttum hætti, þar sem tilfinningaleg tenging, þátttaka, samvera og sameiginleg reynsla skipta lykilmáli. Þar dregur höfundur fram að þeir þættir sem styðja við sterkari tengsl séu m.a. viðburðir sem virkja samfélagið, tenging við arfleið sem veitir stolti og sjálfsmynd rými, opið og aðgengilegt viðmót sem og vilji safnsins til að þróa starfsemi sína með samfélaginu. Ætla megi að niðurstöður rannsóknar geti haft gildi fyrir söfn víðar á Íslandi. Að söfn í landsbyggðunum geti stuðlað að sjálfbærni, félagslegum jöfnuði og samfélagsþátttöku í samræmi við heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna.

Sjá meistararitgerð:

Ræs! – Síld! Rannsókn á sambandi Síldarminjasafns Íslands við samfélagið í Siglufirði

Byggðastofnun hefur frá árinu 2015 veitt styrki til meistaranema sem vinna að lokaverkefnum á sviði byggðaþróunar og hefur það verið kostur ef verkefnið hefur skírskotun til byggðaáætlun.